Olszynka Grochowska* 1831 (fragment) – Wojciech Kossak
25 lutego mija rocznica bitwy pod Olszynką Grochowską. To najbardziej krwawe starcie powstania listopadowego miało miejsce 25 lutego 1831 r.
Zwykle uroczystości rocznicowe zaczynają się w kościele pw. Najczystszego Serca Maryi na Placu Piotra Szembeka. Następnie ich uczestnicy przechodzą na ul. Chełmżyńską, gdzie ma początek Aleja Chwały, która prowadzi przed pomnik bitwy pod Olszynką. Aleja Chwały ciągnie się wzdłuż ul. Traczy i tworzą ją głazy poświęcone pamięci bohaterom Powstania Listopadowego. Zaszczytne miejsce wśród nich znaleźli najznakomitszy Polak papież Jan Paweł II oraz twórcy Alei Chwały ks. Wacław Karłowicz i Stefan Melak. Ks. Karłowicz i S. Melak byli założycielami Komitetu Katyńskiego i Kręgu Pamięci Narodowej. Oni byli również inicjatorami wystawienia nocą krzyża katyńskiego na warszawskich Powązkach, usuniętego przez UB. Ks. Karłowicz od lat 70-tych, każdego roku odprawiał przy pomniku Olszynki msze św. w intencji poległych. Zmarł w wieku 100 lat – 8.12. 2007 r. Stefan Melak zginął 10.04.2010 r. w katastrofie pod Smoleńskiem.
Kamieni i tablic pamiątkowych dzisiaj jest 33. Przy pomniku znajduje się krypta zawierająca szczątki polskich żołnierzy odnalezione na miejscu bitwy. Pod pomnikiem odbywają się apele pamięci i składane są pamiątkowe wiązanki. Uroczystości uświetniane są udziałem jednostek wojskowych.
Jest w tym miejscu napis, podobny do tego pod Termopilami:
Przechodniu powiedz współbraciom,
Że walczyliśmy mężnie i umierali bez trwogi
Ale z troską w sercu o losy Polski,
O losy przyszłych pokoleń, o Wasze losy
.
Należy pamiętać, że bohaterstwo Polaków w 1831 zapobiegło zajęciu Warszawy i rzezi podobnej do tej z czasów powstania kościuszkowskiego.
– Bitwa niezwykle krwawa, bohaterska, którą porównywano do Termopilii. To wielkie wydarzenie historyczne […]. Dbamy o to, by zawsze pamiętać o tych, którzy dla ratowania Ojczyzny dawali to, co mieli najdroższego. Nasza ciągłość historyczna musi być kultywowana. Stąd nasza siła, stąd nasza moc
Bitwa pod Olszynką była największym i najbardziej krwawym starciem powstania listopadowego. 40-tysięczna armia polska dowodzona przez generała Józefa Chłopickiego przeciwstawiła się blisko 60-tysięcznej armii rosyjskiej feldmarszałka Iwana Dybicza. Bitwę niektórzy uznają za nierozstrzygniętą, ponieważ zmusiła obie strony do odwrotu. Jednakże dla Polaków faktycznie była zwycięską, bo uniemożliwiła wojskom rosyjskim szturm Warszawy. W kilkugodzinnej walce poległo ok. 7 tys. żołnierzy polskich i ok. 10 tys. rosyjskich.
.
Biorący udział w powstaniu listopadowym Wojciech Jastrzębowski, podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst w skrócie zwany „O wiecznym pokoju między narodami”, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy. Napisał go pod wrażeniem rzezi, do jakiej wówczas doszło. To był wielki apel o zjednoczenie Europy, o prawo w Europie, o cywilizowane państwa, które są państwami prawa.
Wojciech Jastrzębowski, tak samo jak i Ojcowie założyciele Unii Europejskiej, Konrad Adenauer, Robert Schuman, Alcide de Gasperi, Jean Monnet (wszyscy oni byli chrześcijanami), bardzo by byli zbulwersowani tym co się teraz dzieje w krajach zachodnich Unii. Jak jest obecnie przestrzegane w nich prawo, gdzie Europejczycy i chrześcijanie w imię poprawności politycznej mają coraz mniej praw. Więcej, pozbawia się ich tych praw, których innym się przyznaje w nadmiarze. Gdzie w szkołach katolickich zdejmuje się krzyże z ukrzyżowanym Chrystusem, aby nie urazić wyznawców innych religii i wiesza się w zamian coraz mniejsze krzyżyki, ale już bez Chrystusa. Gdzie Europa pozwala na szerzenie innych religii, udziela im w tym pomocy, a inne państwa, gdzie te religie są wyznawane, nie pozwalają na budowę świątyń chrześcijańskich, a te istniejące burzą. Gdzie chrześcijanie są zmuszeni płacić olbrzymie podatki, lub też są wyganiani z tych krajów albo mordowani.
*Prezentowany na początku obraz „Olszynka Grochowska 1831” jest autorskim powtórzeniem kompozycji „Olszynka Grochowska”, jednego z najsłynniejszych obrazów Wojciecha Kossaka, przedstawiającego żołnierzy 4. pułku piechoty liniowej walczących na przedpolach Warszawy w dniu 25 lutego 1831 roku. Olszynkę Grochowską, ogromne płótno o wymiarach ok. 250×350 cm, Kossak namalował w latach 1886-1887 i zaprezentował po raz pierwszy na krakowskiej wystawie sztuki polskiej w 1887 roku, otrzymując główny medal. Obraz był wielokrotnie reprodukowany i stał się wkrótce jednym z najpopularniejszych dzieł Kossaka – obrazem, który w pewien sposób ukształtował wyobrażenie o bohaterskich żołnierzach bitwy grochowskiej. Dziś znany jest tylko z reprodukcji – w roku 1915 spłonął w pożarze pałacu Mycielskich w Boryniczach. W latach międzywojennych artysta wielokrotnie powracał do tego tematu – namalował kilka, różniących się nieco między sobą, mniejszych replik pierwotnej kompozycji. Namalowana przez niego replika z 1928 roku (technika wykonania – olej na płótnie, o rozmiarze 95 × 135 cm) znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
Wojciech Kossak (1856 – 1942)
Wojciech Kossak (Paryż 1856 – Kraków 1942) – powszechnie znany malarz, postrzegany przede wszystkim jako świetny batalista. Syn i uczeń Juliusza Kossaka kształcił się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, w Akademii monachijskiej oraz w Paryżu. W latach 1895-1902 przebywał głównie w Berlinie, pracując dla cesarza Wilhelma II. Wiele podróżował, m. in. do Hiszpanii i Egiptu, gdzie wykonywał szkice do zamierzonych panoram. W późniejszych latach kilkakrotnie wyjeżdżał do Stanów Zjednoczonych wykonując zamówienia portretowe. W 1913 był mianowany profesorem warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. W latach I wojny światowej pełnił służbę wojskową. Był współautorem panoram: „Racławice” (1893-1894), „Berezyna” (1895-1896), „Bitwa pod piramidami” (1901) oraz szkiców do niezrealizowanej „Samosierry” (1900). Z temperamentem i swobodą tworzył szeroko malowane, dynamiczne sceny batalistyczne, historyczne, rodzajowe oraz portrety. Z upodobaniem malował konie. Jego obrazy, gloryfikujące dawne oraz współczesne artyście polskie wojsko i bohaterstwo żołnierzy, trafiają do naszych patriotycznych uczuć i cieszą się ogromna popularnością.
.
JT na podst. m. in. -> https://naszdziennik.pl/galeria/194857,187-rocznica-bitwy-pod-olszynka-grochowska.html [dostęp 2018-02-27]
oraz -> http://www.agraart.pl/nowe/nowe/objectn.php?idd=773&aid=&off=84&curr=PLN&sch=1&ord=da&s=1&gal=1&id_malarza=134 [dostęp 2018-02-27]
